JAN MATEJKO PATRONEM ROKU 2023

         

 Jan Matejko to najbardziej znany polski malarz, twórca obrazów o tematyce historycznej i batalistycznej. Sejmu RP ustanowił go jednym z patronów roku 2023. Z tej okazji przypominamy biografię tego wybitnego artysty.

                        

                Autoportret, Jan Matejko (1984), Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie 

                                       https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Matejko_Self-portrait.jpg?uselang=pl#Licencja domena publiczna     

                                                        

                   Jan Matejko, syn Franciszka i Joanny Rosberg, urodził się 24 czerwca 1838 r. w Krakowie. Był dziewiątym spośród jedenaściorga rodzeństwa. Rodzina mieszkała w domu przy ul. Floriańskiej 41 (obecnie znajduje się w nim muzeum poświęcone Janowi Matejce). Przyszły malarz od dziecka fascynował się historią Polski. Choć z nauką radził sobie przeciętnie, wykazywał niepospolite uzdolnienia plastyczne, i w wieku trzynastu lat został studentem krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. W 1858 r., dzięki uzyskanemu stypendium, Jan Matejko mógł rozpocząć studia na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Właśnie tam zdecydował, że poświęci się tworzeniu malarstwa historycznego.

                  W wieku 24 lat namalował jeden z najbardziej znanych polskich obrazów – Stańczyka, a dwa lata później – Kazania Skargi. Sprzedaż obrazów przyniosła Janowi Matejce stabilizację finansową, dzięki której mógł poślubić ukochaną Teodorę z Giebułtowskich. Swoją rodzinę – żonę i czworo dzieci – uwiecznił na licznych obrazach i szkicach. Małżeństwo z Teodorą nie należało do udanych. Żona malarza uchodziła za osobę konfliktową i despotyczną, urządzała malarzowi liczne awantury i sceny zazdrości. Matejko umieścił ją niemal na wszystkich obrazach przedstawiających kobiety; twarz Teodory ma między innymi królowa Bona (Hołd pruski) i Barbara Radziwiłłówna (Zygmunt August z Barbarą na dworze radziwiłłowskim w Wilnie).

                            Jan Matejko wspierał materialnie powstańców styczniowych i dostarczał im broń. Po klęsce powstania zmienił ton swojego malarstwa. Chcąc podtrzymać wiarę w odzyskanie niepodległości, przedstawiał najważniejsze momenty w polskiej historii i wizje świetności dawnej Rzeczpospolitej. Namalował między innymi Bitwę pod Grunwaldem i Sobieskiego pod Wiedniem.

                        Po obejrzeniu Kazania Skargi, Lucjan Siemieński powiedział: historia nasza ma już swojego malarza. Jednak nie tylko Polacy doceniali geniusz Matejki. Artysta odbywał liczne podróże – do Wiednia, Budapesztu, Pragi, Paryża, Florencji, Rzymu, Wenecji i Stambułu. Mimo międzynarodowej sławy, Matejko pozostał człowiekiem bardzo cichym i skromnym. Angażował się przede wszystkim w sprawy rodzinnego miasta. Zaangażował się w ratowanie krakowskich zabytków, uczestniczył w renowacji Sukiennic, Wawelu oraz ołtarza Wita Stwosza. 

                Artysta pozostawił po sobie imponujący dorobek, który obejmuje ponad trzysta dzieł olejnych, kilkaset rysunków i szkiców, w tym Poczet królów i książąt polskich. Oprócz malarstwa historycznego, ważnym nurtem w jego twórczości było malarstwo portretowe. Zajmował się również pracą dydaktyczną. Jako dyrektor krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych wpłynął na całe pokolenie młodopolskich artystów – między innymi Mehoffera, Wyspiańskiego, Malczewskiego i Tetmajera.

                Jan Matejko zmarł 1 listopada 1893 r., w wieku zaledwie 55 lat. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Bitwa pod Grunwaldem, Jan Matejko (1878), zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie
 https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Matejko#/media/Plik:Jan_Matejko,_Bitwa_pod_Grunwaldem.jpg domena publiczna

źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Matejko, https://culture.pl/pl/tworca/jan-matejko, https://histmag.org/Jak-pracowal-Jan-Matejko-ani-dnia-bez-kreski-20444,https://ciekawostki.online/ciekawostki/485/o-janie-matejko/ 

Konkurs plastyczny

Regulamin konkursu

Karta zgłoszenia

    Zapraszamy do udziału w konkursie plastycznym organizowanym przez Filię Długoszyn.

Osoby chętne prosimy o zapoznanie się z regulaminem konkursu i wypełnienie karty zgłoszenia. 

 

Jak dobrze znam powieść Nad Niemnem – quiz wiedzy ze znajomości książki

 

opis alternatywny

Życie w zgodzie z przyrodą – wpis inspirowany rolą przyrody w powieści Nad Niemnem

Zdjęcie: Pixabay

 

    Eliza Orzeszkowa w swojej słynnej powieści Nad Niemnem opisuje niesamowitą relację łączącą człowieka z naturą. Natura w książce odgrywa szczególną rolę, a bohaterowie powieści żyją z nią w silnym związku. Autorka już na początku umieszcza obszerny opis nadniemeńskiego krajobrazu, który ukazuje czytelnikowi rozległe pola przepełnione zapachem roślin, w tle słychać świergot ptaków i inne odgłosy przyrody. Z opisu przedstawionej przestrzeni bije harmonia. Czytając ten fragment można odczuć błogi spokój, poczuć dzikość roślinności oraz silną więź człowieka z otoczeniem.
    Orzeszkowa w wielu fragmentach swojej powieści porusza temat pracy, która wiąże człowieka z otaczającą go naturą. Owa praca jest również uznawana za wyraz miłości do ojczyzny, kultury, stanowi element tradycji. Bohaterowie są zżyci z rejonem, w którym żyją. Można odnieść wrażenie, że Orzeszkowa chce nam przekazać, że człowiek wraz z całą kulturą i tradycją stanowi część natury danego krajobrazu. Dla bohaterów życie w zgodzie z naturą jest utożsamiane jako życie w harmonii, dbanie o ojczystą ziemię, świadomość własnej tożsamości i przynależności do miejsca swojego urodzenia oraz pamięć o swoich korzeniach. Człowiek w Nad Niemnem ukazany jest jako ten, który ciężką pracą potrafi oswoić dziką naturę, aby stała się dla niego domem. Jednocześnie nie niszcząc jej i szanując jej cykle i środowisko naturalne.
Uprawa roli jest ciężką pracą, która umożliwia ludziom przeżycie, ale również plony uznawane są tu jako owoc tej pracy.
    Obserwacja zmieniającego się ciągle krajobrazu jest też elementem wytchnienia dla człowieka. Piękne pejzaże przywracają człowiekowi spokój i równowagę, spacery są ukojeniem, a obcowanie z przyrodą ma moc uzdrawiania. Przyroda odgrywa dużą rolę w życiu każdego z nas, a możliwość przebywania wśród łąk i lasów stanowi naturalny wypoczynek dla organizmu.

Rozwiń Swój Talent

 

W związku z uruchomieniem gminnego informatora Rozwiń Swój Talent, w ramach programu Edukacja Przyszłości Jaworzno, którego inicjatorem jest Prezydent Miasta, zapraszamy do zapoznania się z ofertą instytucji, ośrodków i klubów wspierających indywidualny rozwój dzieci i młodzieży. Projekt umożliwia szybki dostęp do bieżących informacji o proponowanych zajęciach, rozwijających pasje i umiejętności młodych ludzi, dających im szansę na osiągnięcie sukcesu zgodnego z ich predyspozycjami. Szczegółowy wykaz inicjatyw odnajdziecie na stronie https://www.ep.jaworzno.edu.pl/rozwin-swoj-talent/